Μικροβιακή θεωρία
Μέχρι και το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα ο ρόλος των μικροβίων στην πρόκληση ασθενειών παρέμενε αδιευκρίνιστος.
Τα συμπεράσματα παρατηρήσεων, όπως αυτές του Ζέμμελβαϊς και του Λίστερ, που συνέδεαν τα μικρόβια με τις λοιμώξεις αντιμετωπίστηκαν με δυσπιστία και τα προληπτικά μέτρα κατά τη διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων περιορίζονταν συνήθως στη στοιχειώδη καθαριότητα.
Ήταν οι έρευνες του Λ. Παστέρ και του Ρ. Κοχ που στα τέλη του 19ου αι. εδραίωσαν τη “μικροβιακή θεωρία” συνδέοντας συγκεκριμένα μικρόβια με αντίστοιχες νόσους και αναπτύσσοντας μεθόδους πρόκλησης ανοσίας με την παρασκευή εμβολίων και αντιορών.