Οι Peiramatistas πάνε στο σχολείο – ΝΕΟΣ κύκλος 2016-2017

Το εργαστήριο φυσικών επιστημών Peiramatistas επισκέπτεται
Παιδικούς Σταθμούς, Δημοτικά (Α΄ και Β΄ τάξη) και Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης
στο νομό Θεσσαλονίκης.
Επιλέξτε ένα από τα τέσσερα θεματικά εργαστήρια και κλείστε τώρα ημερομηνία!

Ένα βιωματικό εργαστήρι με πειράματα, παιχνίδια και κατασκευές θα ζωντανέψει για 90΄στο χώρο σας, προσφέροντας αξέχαστες εμπειρίες σε παιδιά από προνήπια μέχρι και Β΄ Δημοτικού.

Οι Peiramatistas είναι ένα εγχείρημα στο χώρο της μη τυπικής εκπαίδευσης. Βασικός σκοπός των εργαστηρίων είναι να προσφέρουν ένα ισχυρό ερέθισμα προβληματισμού και διερεύνησης σε μαθητές προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας πάνω σε φυσικά φαινόμενα της καθημερινότητας. Ταυτόχρονα, επιδιώκεται η υποστήριξη και ο εμπλουτισμός της εκπαιδευτικής διαδικασίας με κατασκευές, λειτουργικά μοντέλα, συμμετοχικά πειράματα και πειράματα επίδειξης.

Η ταυτότητα του προγράμματος
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τέσσερα θεματικά εργαστήρια:
• Το έδαφος και τα μυστικά του.
• Το νερό και οι ιδιότητές του
• Ο σεισμός και η αντιμετώπισή του
• Το ηλιακό σύστημα και τα διαστημικά ταξίδια

Κάθε εργαστήριο αποτελείται από ένα εκπαιδευτικό σενάριο 5-6 δραστηριοτήτων και λειτουργεί από μόνο του αυτόνομα από τα υπόλοιπα θεματικά εργαστήρια. Οι δραστηριότητες που προβλέπονται έχουν έντονο βιωματικό και συμμετοχικό χαρακτήρα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αισθητηριακή και βιωματική προσέγγιση φαινομένων που λειτουργούν ως αρχικό ερέθισμα για προβληματισμό και διερεύνηση του θέματος.

Στόχοι
Βασικός στόχος είναι η απόκτηση δεξιοτήτων από τους μαθητές όπως:
• η εξοικείωση με διατάξεις και υλικά,
• η συστηματική παρατήρηση και καταγραφή,
• η συστηματοποίηση και οργάνωση της ομαδικής εργασίας.
Οι γνωστικοί στόχοι είναι βασικοί, δίχως να αποτελούν πρώτη προτεραιότητα του εργαστηρίου Peiramatistas. Πέρα από τις γνώσεις δίνεται έμφαση στην εμπλοκή και εξοικείωση των μαθητών με την πειραματική διαδικασία στα βασικά της βήματα.

Βασικές πληροφορίες
• Το εργαστήριο απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 4,5 (μεγάλα προνήπια) μέχρι και Β΄ Δημοτικού, σε ομάδες των 15 έως 20 παιδιών.
• Η διάρκεια του εργαστηρίου είναι 90΄.
• Το εργαστήριο στελεχώνεται από εκπαιδευμένο εμψυχωτή (άτομο με εκπαιδευτική ιδιότητα σχολικής ή προσχολικής εκπαίδευσης) σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό της τάξης.
• Το κόστος είναι 5€ για κάθε παιδί με την παρουσία εκπαιδευτικού του σχολείου και 5,5€ για κάθε παιδί όταν δεν παρίσταται εκπαιδευτικός του σχολείου.
• Τα τέσσερα θέματα των εργαστηρίων είναι: το έδαφος και τα μυστικά του, το νερό και οι ιδιότητές του, ο σεισμός και η αντιμετώπισή του, το ηλιακό σύστημα και τα διαστημικά ταξίδια.

Επιλέξτε το θέμα που θέλετε και επικοινωνήστε με το ΝΟΗΣΙΣ για να προγραμματίσετε την επίσκεψη των Peiramatistas στο δικό σας σχολείο καθημερινές σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό ή Σαββατοκύριακο σε συνεργασία με το Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων.

Το περιεχόμενο των εργαστηρίων «Peiramatistas» παρουσιάστηκε ως καλή πρακτική στη διδασκαλία των φυσικών επιστημών στο 2ο Εκπαιδευτικό Συνέδριο Καινοτομίας «Ξαναφανταζόμαστε το σχολείο» (Reimagining schooling), του Πανεπιστημίου Μακεδονίας τον Οκτώβριο του 2015 στη Θεσσαλονίκη.

Η οργάνωση του περιεχομένου και η εκτέλεση του προγράμματος πραγματοποιείται από την εκπαιδευτική εταιρεία «Γνώση και Εμπειρία».

Κρατήσεις:
Μαριάννα Παπανδρέου, τηλ. 2310 – 483000, εσωτερικό 2
Δευτέρα – Παρασκευή, 8.30 – 13.30

Συνοπτική περιγραφή του περιεχομένου των εργαστηρίων

Το έδαφος και τα μυστικά του
Το εργαστήριο αναφέρεται στον ορυκτό και φυτικό (ρίζες, σπόροι) πλούτο του εδάφους και στις φυσικές διαμορφώσεις του εδάφους (βουνά, λίμνες, ποτάμια, νησιά).
• «Ανάγλυφος χάρτης», κατασκευή με πηλό. Φτιάχνουμε μια ενιαία σύνθεση από πηλό, η οποία αναπαριστά την επιφάνεια του εδάφους. Η ενιαία μακέτα περιλαμβάνει διαμορφώσεις με βουνά, ποτάμια, λίμνες, σπηλιές, νησιά.
• «Γεωτρήσεις και ανασκαφές», εργαστήριο έρευνας και παρατήρησης. Τα παιδιά κάνουν κάθετες τομές σε προετοιμασμένο δείγμα εδάφους και με τον μεγεθυντικό φακό ψάχνουν και εντοπίζουν μέταλλα, νερό, κάρβουνο και ίχνη από λείψανα ανθρώπινων κατασκευών.
• «Έδαφος και φυτά», εργαστήριο παρατήρησης. Τα παιδιά παρατηρούν το ριζικό σύστημα των φυτών, ξεπλένοντας και απογυμνώνοντας τις ρίζες μικρών φυτών.
• «Η διάβρωσης του εδάφους», πείραμα παρατήρησης και μέτρησης. Τα παιδιά παρατηρούν και συγκρίνουν την ποσότητα του χώματος που παρασύρεται από το νερό σε δείγματα εδάφους με φτωχή και πλούσια βλάστηση.
• « Το ηφαίστειο», λειτουργικό μοντέλο αναπαράστασης του ηφαιστείου. Με απλά υλικά μαγειρικής δημιουργούμε τη ροή ενός υγρού, όπως η λάβα που ηφαίστειου.
• «Φυσική αναβλάστηση», εργαστήριο εμπλουτισμού της χλωρίδας. Τα παιδιά πλάθουν σβώλους φυσικής αναβλάστησης με λάσπη και μίγμα σπόρων. Αναφερόμαστε στην προσαρμογή των φυτών στο φυσικό περιβάλλον.
Απαραίτητα υλικά: λίγο χώμα και 2-3 ρίζες φυτών (αγριόχορτα ή οποιοδήποτε φυτό) από την αυλή

Το νερό και οι ιδιότητές του
Το εργαστήριο με θέμα το νερό αναφέρεται σε βασικές φυσικές ιδιότητες του νερού και στη σημαντικότητα του νερού στην καθημερινή ζωή. Περιλαμβάνει επίσης κατασκευές και δραστηριότητες σχετικά με το νερό στο φυσικό περιβάλλον και τα πλωτά μεταφορικά μέσα.
• «Ο κύκλος του νερού», ατομική κατασκευή. Τα παιδιά αναπαριστούν τον κύκλο του νερού σε ατομική κατασκευή με νερό σε στεγανό σακουλάκι. Δημιουργούμε σταγόνες υγροποίησης του ατμού ανάλογα με τις συνθήκες του περιβάλλοντος (ήλιος, θερμότητα κλπ)
• «Νερό και άνωση», παρατήρηση σε λειτουργικό μοντέλο. Τα παιδιά δοκιμάζουν υλικά που επιπλέουν ή όχι στο νερό. Αναφερόμαστε στη λειτουργία του υποβρυχίου. Σε λειτουργικό μοντέλο σε μπουκάλι με νερό αναδύονται και καταδύονται μικρά αντικείμενα που περιέχουν αέρα.
• «Αλυκές και αλάτι», πειραματικό μοντέλο. Τα παιδιά σχηματίζουν αλυκές σε μικρό μοντέλο, αποξηραίνουν θαλασσινό νερό και παρατηρούν την εμφάνιση κρυστάλλων από αλάτι.
• «Νερό και περιβάλλον», πειραματικό μοντέλο. Τα παιδιά με φυσικά υλικά συνθέτουν ένα φίλτρο νερού. Αναφερόμαστε στο νερό στο εσωτερικό του εδάφους, τις πηγές, τα πηγάδια, το γλυκό και αλμυρό νερό.
• «Η δίκαιη κούπα», πειραματική ατομική κατασκευή αρχαίας τεχνολογίας. Αναφερόμαστε στην αρχαία τεχνολογία και στην επινόηση της «δίκαιης κούπας» για την οικονομία κατανάλωσης νερού. Κατασκευάζουμε «δίκαιη κούπα» (ποτήρι με σιφόνι) με απλά καθημερινά υλικά.
• «Ταξίδια στο νερό», ομαδική εργασία και ατομική κατασκευή. Σε γεωφυσικό χάρτη παρατηρούμε φυσικές διαμορφώσεις με νερό (ποτάμια, λίμνες θάλασσες κλπ). Τα παιδιά σχεδιάζουν υδάτινες διαδρομές ταξιδεύοντας με πλωτά μέσα. Με απλά υλικά κατασκευάζουν πλωτές σχεδίες.

Ο σεισμός και η αντιμετώπισή του
Το εργαστήριο με θέμα τον σεισμό περιλαμβάνει την παρουσίαση του φυσικού φαινομένου, τις επιδράσεις που προκαλεί στο περιβάλλον που ζούμε και την προετοιμασία για την αντιμετώπισή του σεισμού.
• «Έχει πλάκα ο σεισμός», παρατήρηση σε λειτουργικό μοντέλο. Εξηγούμε το φαινόμενο του σεισμού και τις τεκτονικές πλάκες. Τα παιδιά δοκιμάζουν την αντοχή των κατασκευών τους ανάλογα με το μέγεθος και το σχήμα.
• «Το τραπέζι των δοκιμών», λειτουργικό μοντέλο. Τα παιδιά προκαλούν δονήσεις σε μικρή επιφάνεια δοκιμών με αναρτήσεις και δοκιμάζουν την αντοχή κατασκευών τους ανάλογα με την ένταση του σεισμού. Αναφερόμαστε στην κλίμακα Ρίχτερ.
• «Οι σεισμογράφοι», λειτουργικό μοντέλο. Προκαλέσαμε δονήσεις και καταγράφουμε το ίχνος του «σεισμού» στο χαρτί με αυτοσχέδιους «σεισμογράφους». Παρατηρούμε και διαβάζουμε φύλλα «σεισμογραφήματος» από υποθετικό σεισμό.
• «Η αντιμετώπιση του σεισμού», βιωματικό παιχνίδι. Αναφερόμαστε στα μέτρα πριν και κατά τη διάρκεια του σεισμού. Οργανώνουμε το βαλιτσάκι του σεισμού και κάνουμε ασκήσεις ετοιμότητας, μνήμης και παρατηρητικότητας με κλειστά μάτια. Αναφερόμαστε στις υπηρεσίες διάσωσης και το ρόλο τους.
• «Μύθοι & ιστορίες», δραστηριότητα εικαστικής έκφρασης και αφήγησης. Αφηγούμαστε στο μύθο του Εγκέλαδου από την ελληνική μυθολογία και εικονογραφούμε την ιστορία. Τα παιδιά επινοούν και εικονογραφούν δικά τους σενάρια καταστροφών και διάσωσης.
• «Η πινακοθήκη του σεισμού». Παρατηρούμε και σχολιάζουμε πίνακες ζωγραφικής με θέμα το σεισμό. Ανιχνεύουμε συναισθήματα, επινοούμε τίτλους, φανταζόμαστε προσωπικές ιστορίες για τα πρόσωπα που εικονίζονται, ζωγραφίζουμε παραλλαγές των έργων.

Το ηλιακό σύστημα και τα διαστημικά ταξίδια
Το εργαστήριο εστιάζει στο ηλιακό μας σύστημα και στους σημαντικότερους πλανήτες του. Αναφερόμαστε επίσης στη βαρύτητα, στην Σελήνη και τις φάσεις της, στα διαστημικά ταξίδια και στους αστερισμούς του ουράνιου θόλου.
• «Η βαρύτητα της Γης», πειραματικό μοντέλο. Αναφερόμαστε στην έλξη των σωμάτων και την βαρύτητα της Γης. Πειραματιζόμαστε με την πτώση σωμάτων στην επιφάνεια του φανταστικού «καφέ πλανήτη» και συγκρίνουμε τους κρατήρες που δημιουργούνται από του «μετεωρίτες».
• «Πύραυλοι και εκτοξεύσεις Α», πειραματικό μοντέλο και ατομική κατασκευή. Αναφερόμαστε στην προώθηση με αέρια και δοκιμάζουμε εκτοξεύσεις με συμπιεσμένο αέρα. Τα παιδιά δημιουργούν το δικό τους «πυραυλάκι» με βάση εκτόξευσης.
• «Πύραυλοι και εκτοξεύσεις Β», πειραματικό μοντέλο και ατομική κατασκευή. Αναφερόμαστε στα καύσιμα που απαιτούνται για μια εκτόξευση. Δοκιμάζουμε εκτοξεύσεις σε μοντέλο με μαγειρικά υλικά. Τα παιδιά κατασκευάζουν το δικό τους εκτοξευόμενο «λιλιπούτειο πύραυλο» με καλαμάκια και απλά καθημερινά υλικά.
• «Η σελήνη και οι φάσεις της», λειτουργικό μοντέλο. Παρατηρούμε τις φάσεις της Σελήνης κατά την περιστροφή της γύρω από τη Γη σε σχηματικό μοντέλο κλίμακας. Σε ομαδικό κινητικό παιχνίδι συνδιάζουμε την κίνηση της Γης και της Σελήνης.
• «Ταξίδι στο ηλιακό σύστημα», παρουσίαση σε λειτουργικό μοντέλο. Περιγράφουμε το Ηλιακό Σύστημα και γνωρίσαμε τους πλανήτες που έχουμε τον ίδιο Ήλιο. Συγκρίναμε τις συνθήκες βαρύτητας, θερμοκρασίας και ατμόσφαιρας σε κάθε πλανήτη.
• «Αστερισμοί και Γαλαξίες», εργαστήριο προβολής και ατομική κατασκευή. Σε αστρικό χάρτη παρατηρήσαμε Αστερισμούς και Γαλαξίες. Προβάλουμε στο ταβάνι της αίθουσας αναγνωρίσιμους αστερισμούς και επινοούμε δικούς μας φανταστικούς αστερισμούς. Αναφερόμαστε στην Αρχαία Ελληνική Μυθολογία που δανείζει ονόματα στην Αστρονομία.
Απαραίτητα υλικά: ένα μικρό μπουκάλι νερό πλαστικό, άδειο, για κάθε παιδί